Anayasa Mahkemesi, “gizli tanık” ifadesiyle 6 yıl 3 ay hapis cezası verilen Y.T. isimli başvurucunun dosyasında “hak ihlali” kararı verdi. Yüksek Mahkeme, “gizli tanık” beyanlarının tek başına hükme esas olamayacağını belirtti.
Anayasa Mahkemesi (AYM), sadece gizli tanık beyanıyla ceza verilmesini “gizli tanık beyanlarının tek başına hükme esas alınmayacağını” belirterek, ihlal kararı verdi.
HPG’ye katılıp daha sonra ayrıldığı belirtilen B.G.’nin iddiaları doğrultusunda Y.T. isimli çoban hakkında soruşturma başlatıldı.
Soruşturmayı yürüten Diyadin Cumhuriyet Başsavcılığı, bu kapsamda, “Türkmen” adli gizli tanığın beyanlarına başvurdu.
Soruşturma sürecinde telefonları Y.T.’nin dinlendi, ancak dinlemelerden olaya ilişkin delil olduğu iddiasıyla bir tek telefon tapesi konuldu.
“Örgüt üyesi olmak” iddiasıyla açılan soruşturma kapsamında hazırlanan iddianameyi kabul eden, Ağrı 1’inci Ağır Ceza Mahkemesi’nce kabul edildi. Y.T. duruşmalar boyunca hakkındaki iddiaları reddetti.
Gizli tanık avukatının yokluğunda dinlendi
Y.T. aleyhine beyanda bulunan gizli tanık “Türkmen”, Y. T. ve avukatının yokluğunda dinlendi.
Gizli tanık “Türkmen”, mahkemedeki beyanında Y.T.’nin yaylacı olduğunu ve HPG’lilere erzak verdiğini iddia etti.
Mahkeme, yurt dışında bulunan B.G.’nin beyanlarını ise istinabe yoluyla aldı. B.G. beyanlarında Y.T.’yi tanımadığını belirterek, soruşturma aşamasında kendisine ait olduğu iddia edilen beyanları ise kabul etmedi.
Gizli tanık beyanıyla 6 yıl 3 ay hapis
Yargılama sonunda mahkeme, Y.T.’ye “örgüte üye olmak” iddiasından 6 yıl 3 ay ceza verdi.
Mahkeme gerekçeli kararında, B.G.’nin mahkeme huzurunda verdiği ifadeyi değil, soruşturma aşamasında verdiği iddia edilen ifadeyi ve gizli tanık beyanlarını hükme esas aldı.
Gerekçeli kararda, B.G.’nin soruşturma aşamasında verdiği iddia edilen ifadenin gerçekçi olduğunu, gizli tanık beyanlarıyla uyuştuğunu belirtti.
Mahkeme, gerekçeli kararda, kendisinin istinabe yoluyla dinlediği B.G.’nin mahkeme ifadesini ise gerçekçi bulmadı.
“Korku huzurda dinlemeye gerekçe değil”
Y.T.’nin avukatı, İstinaf Mahkemesi’nde karara karşı itirazda bulundu. İstinaf başvuruyu reddedince, bu kez, itiraz Yargıtay’a taşındı. Yargıtay, 9 Haziran 2021’de mahkemenin kararının yerinde bularak, itirazı reddetti.
Yargıtay kararının ardından, Y.T., Anayasa Mahkemesi’ne (AYM) bireysel başvuruda bulundu.
AYM, adil yargılama hakkının ihlaliyle yapılan başvuruyu 6 Aralık 2021’de kabul etti.
Yüksek Mahkeme, yaptığı incelemenin sonucunda hak ihlali kararı verdi.
AYM, kararda “tanıkların kimliğinin saklı tutulması ve korku gibi nedenlerin duruşmalarda taraflar huzurunda dinlenmemesine gerekçe yapılamayacağını” belirtti.
“Gizli tanık duruşmada dinlenmedi”
Kararında gizli tanık Türkmen’in Y.T.’nin bulunmadığı bir duruşmada dinlendiğini hatırlatan AYM, gizli tanığın kimliğinin saklı kalması için çeşitli teknikler kullanılarak Y.T.’nin bulunduğu bir duruşmada dinlenebileceğini belirtti.
Yerel mahkemenin B.G.’nin soruşturma aşamasındaki ifadelerinin hükme esas aldığını, istinabe yoluyla alınan ifadelerini hükme esas almadığını vurgulayan AYM, B.G.’nin istinabe yoluyla alınan beyanlarında ise Y.T.’nin bulunduğu bir duruşmada alınmadığını vurguladı.
Y.T.’nin, gizli tanık Türkmen’in ve B.G.’nin aynı duruşmada sorgulanmadığını ve yeterli düzeyde bir inceleme yapılmadan gizli tanığın beyanlarının belirleyici olarak hükme esas alındığına dikkati çeken AYM, bunun adil yargılama yönünden eksiliğine işaret etti.
AYM, kararında “Gizli tanığın dinlenmesinden önce başvurucuya sorularını sunması için süre verilmiş ve gizli tanığın ifadesi duruşmada okunarak başvurucuya tanık beyanlarına karşı diyecekleri sorulmuş ise de bu durum tanık beyanlarına karşı savunmaya tanınan yeterli bir güvence olarak değerlendirilemez” ifadelerine yer verdi.
Y.T.’nin adil yargılanma hakkının ihlal edildiğine karar veren AYM, yeniden yargılama için dosyayı Ağrı 1’inci Ağır Ceza Mahkemesi’ne gönderdi.
Ayrıca tazminat ödenmesine hükmetti.
Kaynak BİA
