Mutlu Çiviroğlu, Amerikan siyasetindeki belirsizliklerin Kürtlerin rolünü etkilediğini ve Türkiye’nin hamlelerinin bölgedeki dengeleri değiştirdiğini vurguladı…
Gazeteci Mutlu Çiviroğlu, İlke TV’de Dilek Odabaş’ın sunduğu ‘Konuşma Zamanı’ programına katılarak ABD’deki geçiş sürecini, İsrail’in bölgedeki etkisini, Kürtlerin Suriye’deki geleceğini ve Türkiye’nin bölgedeki hamlelerini ele aldı. Çiviroğlu, Amerikan siyasetindeki belirsiz ara dönemin, Suriye ve Orta Doğu politikalarına etkilerini detaylarıyla anlattı.
‘ABD’de belirsiz bir ara dönem yaşanıyor’
Mutlu Çiviroğlu, ABD’deki mevcut yönetim değişikliği sürecinin Orta Doğu’ya olan ilgiyi azalttığını belirtti. “Amerika’da şu an ara dönem yaşanıyor. Eski yönetim kapanışlarını yaparken yeni yönetim henüz devreye girmiş değil. Ülke genelinde Şükran Günü, Noel ve Yılbaşı gibi tatillerle meşgul olunan bir dönem bu. Suriye’deki gelişmeler, hızla ilerlediği için ABD’nin olayları anlama ve müdahil olma kapasitesi sınırlı görünüyor” dedi. Ayrıca, Amerikan yönetimindeki bu belirsizlik nedeniyle, Orta Doğu’daki bazı süreçlerin sahipsiz kaldığını ifade etti.
Çiviroğlu, Amerikan yönetiminin şu anda Ukrayna savaşına odaklandığını, bu yüzden Orta Doğu’daki önceliklerinin ikinci plana itildiğini belirtti. “ABD’nin mevcut hükümeti, Ukrayna savaşında Rusya’yı sıkıştırmak ve Ukrayna’yı güçlü bir pozisyonda bırakmak için yoğun çaba harcıyor. Bu da Orta Doğu’daki politikalarının önemini azaltıyor. Ancak İsrail gibi özel faktörler, bölgenin tamamen göz ardı edilmesine engel oluyor” şeklinde konuştu.
Trump kabinesindeki ‘Kürt dostları’
Mutlu Çiviroğlu, Trump döneminde Kürtlere olan yaklaşımın, Amerikan siyaseti açısından önemli bir değişiklik yarattığını belirtti. “Trump kabinesinde, Kürt dostu olarak bilinen ve Kürtlerle yakın ilişkiler geliştiren birçok isim yer aldı. Özellikle Kürt Dostluk Grubu üyesi olan bu isimler, Kürtlerin siyasi süreçlere dahil edilmesi gerektiğini sık sık dile getirdi” dedi.
Trump’ın Kürtlere yönelik açıklamalarının da bu süreci desteklediğini vurgulayan Çiviroğlu, “Trump, Kürtlerle olan iş birliğini, Amerikan ordusunun yerel güçlerle başarılı şekilde çalışmasının somut bir örneği olarak nitelendirdi. Bu ilişki, Amerikan üniversitelerinde ders olarak dahi okutuluyor” ifadelerini kullandı.
Son olarak, Trump döneminde Kürtleri destekleyen isimlerin yeni dönemde de etkili olabileceğine işaret etti. “Trump’ın kabinesinde yer alan bazı isimler, yeniden göreve gelmesi durumunda Kürtlerin haklarını savunan ve Kürtlerle iş birliğini sürdüren bir politika izlenmesini teşvik edebilir” dedi.
İlham Ahmed Beyaz Saray’a gidecek mi?
Dilek Odabaş’ın İlham Ahmed’in Trump’ın göreve başlamasıyla Beyaz Saray’da yapılacak olan yemin törenine katılıp katılmayacağı sorusuna Çiviroğlu şöyle cevap verdi: “Bilgim yok ama İlham Ahmed buraya sık sık geliyor. Trump’la da görüşmüşlüğü var. Trump’ın kabinesindeki insanlarla da tanışıyor. Yani onun gelmesi çok muhtemel. Çok doğal. İlham Hanım sık sık geliyor buraya.”
‘Kürtler olmadan Suriye’de yeni bir düzen kurulamaz’
Kürtlerin Suriye’deki önemine değinen Çiviroğlu, Kürtlerin siyasi süreçlere dahil edilmesi gerektiğini vurguladı. Amerika’da Kürtlerin güvenliğinin sağlanmasının öneminin konuşulduğunu da aktaran Çiviroğlu, “Kürtlerin Suriye’deki tek iç dinamikli ve istikrarlı yapı olduğu kabul ediliyor. Cinsiyet eşitliği, güç paylaşımı ve etnik çeşitliliğe saygı gibi konularda Kürtlerin ortaya koyduğu model, bölgede örnek teşkil ediyor” dedi.
Çiviroğlu, ABD’nin Kürtlerle ilişkisini sürdürme konusunda kararlı olduğunun altını çizdi. “Son günlerde ABD’den gelen açıklamalarda Kürtlerle iş birliğinin devam edeceği vurgulanıyor. Özellikle BM’nin arabuluculuk yapacağı siyasi görüşmelere Kürtlerin dahil edilmesi gerektiği sıklıkla belirtiliyor” ifadelerini kullandı.
‘Türkiye’nin hamleleri Kürtlerin pozisyonunu etkiliyor’
Türkiye’nin Suriye’deki politikalarını değerlendiren Çiviroğlu, “Türkiye’nin kontrolündeki alanları genişletme çabası, sahadaki dengeleri değiştiriyor. Özellikle Minbiç, Kobani ve Karakozak bölgesinde yaşanan çatışmalar, Kürtlerin etkisini azaltmayı hedefleyen bir stratejiyi işaret ediyor. Türk Silahlı Kuvvetleri’nin hem karadan hem de havadan sürdürdüğü operasyonlar, bölgedeki güç dengesini yeniden şekillendiriyor” dedi.
Çiviroğlu, Türkiye’nin Suriye’deki bu hamlelerinin, Trump’ın yeniden iktidara gelme ihtimaline yönelik hazırlıkların bir parçası olduğunu savundu. “Trump döneminde, Türkiye’nin Suriye’de daha geniş bir rol üstlenmesi teşvik edilmişti. Yeni dönemde, Türkiye’nin bu beklentilerini güçlendirmek için sahada adımlar attığı görülüyor” dedi.
ABD’deki yönetim değişikliği ve Trump etkisi
Mutlu Çiviroğlu, ABD’de yaklaşan yönetim değişikliğinin, Orta Doğu politikalarında önemli değişiklikler yaratabileceğini ifade etti. “Trump, küresel siyasetten çekilerek Amerika’yı sınırları içinde güçlendirme stratejisini uyguluyor. Bu, Orta Doğu’daki Amerikan varlığını zayıflatıyor gibi görünebilir. Ancak İsrail’in Orta Doğu’daki ağırlığı, ABD’nin bu bölgedeki etkisini tamamen bırakmasına izin vermeyecek. İsrail’in güvenliği, ABD’nin Orta Doğu’daki kalıcılığını belirleyen en önemli faktörlerden biri” dedi.
Trump yönetiminin Kürtlere olan yaklaşımının ise ABD’nin müttefik politikalarında dikkat çeken bir fark yaratabileceğini belirten Çiviroğlu, “Trump döneminde Kürtlerle birebir ilişkiler geliştirilmişti. Özellikle Kürtlerin kimlik, dil ve eğitim taleplerine saygı gösteren bir düzenin kurulması, ABD’nin teşvik edeceği bir hedef olabilir” diye konuştu.
İngiltere’nin rolü ve bölgedeki etkisi
Mutlu Çiviroğlu, Suriye’deki gelişmelerde İngiltere’nin de önemli bir aktör olduğuna dikkat çekerek, “İngiltere, Suriye’de istikrarlı bir çözüm için çeşitli projeler ortaya koymuştu. Ancak bu projelerin büyük bir kısmı başarısız oldu. Özellikle İngiltere’nin Suriye’deki bazı gruplara desteği ve Heyet Tahrir Şam’ı (HTŞ) terör listesinden çıkaracağına dair iddialar, bölgedeki dinamikleri karmaşık hale getirdi. Benim görüşüm bu işin arkasında Amerika’nın değil İngiltere’nin olduğu” dedi.
İngiltere’nin projelerinin başarısız olmasındaki temel nedenlerden birinin, Pentagon merkezli Amerikan siyasetiyle çelişmesi olduğunu belirten Çiviroğlu, “İngiltere’nin HTŞ gibi gruplarla ilgili politikası, ABD’nin Suriye stratejisiyle uyumlu değil. Bu da İngiltere’nin Orta Doğu’daki etkisini azaltan bir faktör oldu” şeklinde konuştu.
Ayrıca, İngiltere’nin bölgedeki etkisini artırma çabalarının Türkiye’nin operasyonları ve Rusya’nın çekilmesiyle daha da zorlaştığını ifade etti. “İngiltere’nin Suriye’deki hedefleri, sahadaki dengelerin Türkiye ve ABD merkezli şekillenmesiyle zayıfladı. Ancak bu gelişmeler, İngiltere’nin bölgedeki planlarından tamamen vazgeçeceği anlamına gelmiyor” diyerek İngiltere’nin ilerleyen dönemde daha farklı stratejiler geliştirebileceğini vurguladı.
‘İsrail’in bölgedeki rolü ve Kürtlerin korunması’
Çiviroğlu, İsrail’in Kürtlerle ilgili tutumunun da dikkat çekici olduğunu belirtti. “İsrail, Kürtlerin Suriye’deki siyasi süreçlere dahil edilmesi gerektiğini sıkça vurguluyor. Son dönemde İsrail’e yakın düşünce kuruluşlarında Kürtlerin haklarının korunması konusunda artan bir hareketlilik gözleniyor” dedi.
İsrail’in, 7 Ekim olayları sonrasında Türkiye’nin bölgedeki rolünü yeniden değerlendirdiğini ifade eden Çiviroğlu, “Türkiye’nin müttefik olarak güvenilirliğinin sorgulanması, İsrail’in Orta Doğu’daki stratejilerini yeniden şekillendiriyor. Kürtlerin bu stratejik yeniden yapılanmada daha önemli bir yer tutabileceği öngörülüyor” dedi.
Kaynak Nupel
