İklim uzmanları, Trump’ın yeniden seçilmesinden dolayı iklim eyleminin ağır bir darbe alsa da bugünkü konjonktürde herhangi bir ülkenin politikasından daha güçlü olduğu konusunda birleşiyor
Cumhuriyetçi Parti‘nin adayı Donald Trump, 5 Kasım seçimlerinde ABD Başkanı olarak, Demokratların adayı Kamala Harris’i geçerek ikinci kez Başkanlık koltuğuna oturdu.
Pennsylvania, Georgia ve Kuzey Karolina gibi önemli eyaletleri kazanan Trump, Temsilciler Meclisi ve Senato’da çoğunluğu elde etti.
İklim uzmanları Trump’ın geri dönüşünün iklim eyleminde önemli bir gerileme anlamına geleceğini söylüyor.
Seçimin Bakü’de pazartesi başlayacak BM iklim görüşmelerinden (COP29) hemen öncesine denk gelmesi ve bir iklim inkarcısı olan Trump’ın kazanması da hayal kırıklığı yarattı.
Seçim sonuçlarının küresel iklim eylemine etkileri üzerine uzman görüşleri şu şekilde:
‘İklim eylemi herhangi bir ülkenin politikalarından daha güçlü’
Laurence Tubiana (Avrupa İklim Vakfı CEO’su): ABD seçim sonuçları küresel iklim eylemi için bir gerilemedir, ancak Paris Anlaşması direncini kanıtladı ve herhangi bir ülkenin politikalarından daha güçlüdür. Bugünkü bağlam 2016’dan çok farklı. Küresel dönüşümün arkasında, ABD’nin öncülük ettiği ve kazandığı, ancak şimdi kaybetme riskiyle karşı karşıya olduğu güçlü bir ekonomik ivme var. Son kasırgaların yıkıcı bilançosu, tüm Amerikalıların kötüleşen iklim değişikliğinden etkilendiğinin acı bir hatırlatıcısı oldu.
Vatandaşlarının taleplerine yanıt veren ABD’nin dört bir yanındaki şehirler ve eyaletler cesur adımlar atıyor. “America is All In”, nüfusun yüzde 65’ini ve GSYH’nin yüzde 68’ini oluşturuyor. Bu koalisyon – ve dünya genelindeki diğer ulus-altı aktörler – küresel masada bir koltuğu hak ediyor. Avrupa şimdi adım atma ve liderlik etme sorumluluğuna ve fırsatına sahiptir. Başkalarıyla yakın işbirliği içinde adil ve dengeli bir geçişle ilerleyerek, iddialı iklim eyleminin insanları koruduğunu, ekonomileri güçlendirdiğini ve direnç oluşturduğunu gösterebilir.
‘Almanya ABD yönetimi ile yeşil endüstri için çalışacak’
Jennifer Morgan (Almanya Devlet Bakanı ve Uluslararası İklim Eylemi Özel Temsilcisi): Uluslararası kurallara dayalı düzeni güçlendirmek ve iklim krizi de dahil olmak üzere ortak güvenlik sorunlarıyla başa çıkmak için mümkün olan her yerde bir sonraki ABD yönetimiyle birlikte çalışacağız. Almanya ve AB için iklim nötrlüğüne geçiş, gelecekteki rekabet gücümüzün temel taşıdır. Bu nedenle yeşil endüstrilere yönelik yarışta eşit bir oyun alanı için tüm ortaklarımızla birlikte çalışacağız. İklim yasalarımızı uygulamaya ve Paris Anlaşması’nın hızlı ve eksiksiz bir şekilde uygulanması için hükümetin tüm kademeleri, sivil toplum ve özel sektördeki uluslararası ortaklarımızla birlikte çalışmaya devam edeceğiz.”
‘Büyük bir darbe ama iklim hedeflerini değiştiremez’
Christiana Figueres (BM İklim Şefi 2010-2016): Bu seçimden çıkan sonuç küresel iklim eylemine büyük bir darbe olarak görülecektir, ancak ekonomiyi karbonsuzlaştırmak ve Paris Anlaşması hedeflerine ulaşmak için devam eden değişiklikleri durduramaz ve durdurmayacaktır. Petrol ve gazın yanında durmak, hızla ilerleyen bir dünyada geride kalmakla aynı şeydir. Temiz enerji teknolojileri, sadece daha sağlıklı, daha hızlı, daha temiz ve daha bol oldukları için değil, aynı zamanda fosil yakıtları en zayıf oldukları noktalarda, yani çözümsüz oynaklıkları ve verimsizliklerinde alt ettikleri için fosil yakıtlarla rekabet etmeye devam edecektir. Bu arada, gezegenimizi ve toplumlarımızı yeniden canlandırmak için her yerdeki topluluklarda yürütülen hayati çalışmalar, bugün yeni ve daha da kararlı bir ruhla devam edecektir. Earthshot Ödülü için Güney Afrika’da bulunmak, kıyamet ve umutsuzluğa karşı bir panzehir olduğunu açıkça ortaya koyuyor. Bu sahada bir eylemdir ve dünyanın her köşesinde gerçekleşmektedir.”
‘Trump, Paris Anlaşması’ndan yine çekilirse, en büyük kaybeden ABD olur’
Izabella Teixeira (Brezilya’nın eski çevre bakanı): İklim acil durumu bağlamında iklim inkârcılığına yer yoktur. Amerikan toplumu küresel ısınmanın ortak sorumlusudur ve Trump’ın zaferine rağmen iklim krizinin çözümünde de şüphesiz ortak sorumlu olacaktır.
Bill Hare (Climate Analytics CEO’su, eski IPCC yazarı): ABD Başkanlığına iklim inkârcısı birinin seçilmesi dünya için son derece tehlikelidir. İnsan kaynaklı 1.3°C’lik ısınma nedeniyle halihazırda dünya genelinde aşırı hasarlar ve can kayıpları görüyoruz. Başkan Trump fizik kurallarının üzerinde olmayacağı gibi, yönettiği ülke de fizik kurallarının üzerinde olmayacaktır. Eğer Trump Paris Anlaşması’ndan çekilme tehdidini yerine getirirse, en büyük kaybeden ABD olacaktır. Bunu daha önce de yaşadık, Trump’ın ilk başkanlığı döneminde ABD’nin çekilmesi, bazı uzmanların öngördüğü gibi anlaşmanın çökmesine neden olmadı.
Trump yönetimi altında ABD’nin iç eylemlerini geri çekmesi, ısınmayı 1.5°C ile sınırlama çabalarına zarar verecektir. Nihayetinde 1.5C hedefini tutturma ihtimali, önümüzdeki birkaç yıl içinde diğer tüm ülkelerin atacağı adımlara ve Trump’ın başkanlığının sona ermesinin ardından ABD’nin atacağı adımlara bağlı olacaktır.”
‘Çabalarımızı iki katına çıkarmalıyız’
Mary Robinson (The Elders Eski Başkanı ve İrlanda Eski Başbakanı): ABD’de son dönemde meydana gelen kasırgaların Başkan Trump’ın iklim değişikliğinin “okyanus kıyısında daha fazla mülk” yaratacağına dair inancını yeniden düşünmesine neden olmasını içtenlikle umuyorum. Bu sadece daha fazla ölüm ve yıkım getirecektir. Paris Anlaşması’ndan çekilerek ABD’yi bir kez daha yalnızlaştırıp yalnızlaştırmayacağını göreceğiz.
ABD seçimlerinin sonucu, dünya liderleri tarafından iklim değişikliğine karşı harekete geçmekten kaçınmak için bir bahane olarak kullanılmamalıdır. Çabalarımızı iki katına çıkarmalı ve Bakü’de yapılacak COP 29’da ihtiyaç duyulan iklim finansmanını sağlayarak kamu yararı için birlikte çalışabileceğimizi kanıtlamalıyız.
‘ABD-Çin işbirliği düşük düzeyde de olsa devam eder’
YAO Zhe (Küresel Politika Danışmanı, Greenpeace Doğu Asya): Çin bir kez daha kendisini çok önemli bir noktada buluyor. Çin’in, iklim eyleminin devam edeceği konusunda dünyaya güvence vermek için kilit ülkelere katılması beklentisi yüksek. Pratik anlamda, fosil yakıtlardan uzaklaşmaya yönelik net eylemlerin ana hatlarını çizen yeni bir NDC, dünyaya ihtiyaç duyduğu güvenceyi sağlayacaktır. İklim, Biden döneminde ABD-Çin ilişkilerinin istikrara kavuşturulmasında önemli bir rol oynamıştır. Trump yönetimi son yıllardaki iklim diplomasisi kazanımlarının bir kısmını geri alabilir, ancak ABD-Çin iklim işbirliği ulus-altı düzeyde ve devlet dışı aktörler arasında devam edecektir.